Hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh từ A-Z

Tắm cho trẻ sơ sinh không chỉ là một trải nghiệm mới lạ mà còn là một thách thức thú vị đối với những bậc cha mẹ mới. Việc này đôi khi có thể mang lại nỗi lo lắng và bối rối, nhất là khi đối diện với những bàn tay nhỏ bé và cơ thể mong manh của đứa trẻ. Để giúp các bậc phụ huynh vượt qua những lo ngại trong quá trình tắm, bài viết này sẽ chia sẻ những kinh nghiệm và cách tắm cho trẻ sơ sinh một cách đúng đắn và an toàn nhất.

Lợi ích khi biết cách tắm cho trẻ sơ sinh

Lợi ích của việc tắm cho trẻ sơ sinh đúng cách không chỉ giới hạn ở việc loại bỏ bụi bẩn trên cơ thể mà còn mang lại nhiều điều tốt lành cho sức khỏe và phát triển của bé. Quá trình tắm không chỉ là một nhiệm vụ vệ sinh, mà còn là cơ hội để kích thích sự phát triển của các hệ thống cơ thể quan trọng, bao gồm hệ tiêu hóa, hệ hô hấp và hệ tuần hoàn. Ngoài ra, tắm còn tạo ra những trải nghiệm tích cực cho cả mẹ và bé, như:

Giúp bé ngủ sâu hơn

Quá trình tắm không chỉ là thời điểm làm sạch cho bé mà còn là cơ hội để tạo ra một trạng thái thoải mái và thư giãn. Việc này giúp bé dễ dàng chuyển từ trạng thái tỉnh táo sang giấc ngủ một cách tự nhiên hơn.

Kích thích giác quan của bé

Nước chính là một phương tiện tuyệt vời để bé khám phá thế giới xung quanh. Qua việc tắm, bé có cơ hội tuyệt vời để thử nghiệm các giác quan, từ việc cảm nhận chất lỏng đến cảm nhận nhiệt độ nước. Điều này giúp phát triển các giác quan của bé một cách toàn diện và hiệu quả.

Tạo sự gần gũi giữa mẹ và bé

Thời gian tắm là dịp tốt nhất để tạo ra sự gần gũi và tương tác giữa bố mẹ và bé. Trong khoảnh khắc này, bố mẹ không chỉ là người chăm sóc vệ sinh cho bé mà còn là người trò chuyện, cười đùa và thể hiện tình cảm. Điều này góp phần vào việc xây dựng một mối quan hệ mạnh mẽ và yêu thương giữa bố mẹ và con cái.

Cách tắm cho trẻ sơ sinh chuẩn xác

Chuẩn bị trước khi tắm

Trước hết, việc chuẩn bị đầy đủ các vật dụng là quan trọng để đảm bảo mọi thứ diễn ra suôn sẻ. Bạn cần chuẩn bị thau tắm, sữa tắm gội sơ sinh, bông tắm, dưỡng da cho bé, quần áo, tã, khăn xô nhỏ, tất, bao tay, mũ, bông gòn/tăm bông, gạc y tế, nước muối sinh lý. Nước tắm cũng cần được kiểm tra nhiệt độ chính xác, khoảng 36-37℃, để tránh tình trạng nước quá nóng hoặc quá lạnh gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

Đối với bố mẹ không có nhiệt kế, cảm nhận nhiệt độ bằng cách chạm tay cũng là một  cách tắm cho trẻ sơ sinh hiệu quả. Bên cạnh đó, không gian tắm cần phải sạch sẽ, kín gió, đủ ánh sáng và giữ ổn định nhiệt độ khoảng 29-30℃ để tạo môi trường thoải mái cho bé. Những chuẩn bị cụ thể này sẽ giúp bố mẹ tự tin hơn trong việc tắm cho con, mang đến cho bé trải nghiệm dễ chịu và an toàn nhất.

Các bước tắm chi tiết

Hướng dẫn các cách tắm cho trẻ sơ sinh là một phần quan trọng để đảm bảo bé được tắm một cách thoải mái và an toàn nhất. Dưới đây là các bước chi tiết, giúp bố mẹ thực hiện quá trình tắm một cách dễ dàng và hiệu quả:

Tắm theo hình thức thả

• Bắt đầu từ trên xuống, mẹ tắm bé theo thứ tự từ mặt, cổ, lòng bàn tay, ngực, bụng, lưng, đùi, mông và bàn chân.
• Tránh bỏ sót các phần như hõm nách, các nếp lằn ở mông, đùi, cánh tay, và cổ.
• Vệ sinh bộ phận sinh dục và phần hậu môn cho bé, sau đó tráng lại người bé bằng chậu nước sạch.
• Lau khô người cho bé, vệ sinh vùng rốn bằng nước muối sinh lí (nếu rốn ướt), mặc quần áo, quấn tã giữ ấm.
• Gội đầu và vệ sinh vùng tai cho bé sau khi hoàn thành quá trình tắm.

Tắm từng phần

• Là lựa chọn phù hợp khi bé đang ốm hoặc thời tiết quá lạnh.
• Lau người bé theo thứ tự từ khóe mắt, vòng ra vành tai, cổ, hõm nách, lòng bàn tay, ngực, bụng, lưng, đùi, mông và bàn chân.
• Vệ sinh kỹ và sạch các nếp lằn ở mông, đùi, bàn chân.
• Dùng bông gạc hoặc khăn mềm để vệ sinh bộ phận sinh dụng và phần hậu môn cho bé, tránh làm ướt rốn.
• Lau khô người và mặc đồ, quấn tã cho bé.

Gội đầu cho bé

• Sử dụng dầu gội chuyên dụng cho trẻ, xoa nhẹ lên tóc hoặc trực tiếp lên da đầu của bé.
• Rửa sạch bằng khăn ướt, sau đó ngã đầu bé ra sau một cách nhẹ nhàng.
• Giữ một tay trên trán bé và rửa sạch dầu gội bằng nước ấm chảy nhẹ từ trán tràn qua hai bên đầu bé.

Chăm sóc cho bé khi tắm xong

Sau quá trình tắm, việc chăm sóc cho bé trở nên quan trọng và đòi hỏi sự chu đáo. Mẹ nên bắt đầu bằng việc lau sạch vùng mắt cho bé, sử dụng bông/gạc thấm nước đun sôi đã nguội hoặc nước muối sinh lý, di chuyển từ khóe mắt đến đuôi mắt. Để đảm bảo sự an toàn và vệ sinh, hãy nhớ rằng mỗi bên mắt đều cần sử dụng một miếng gạc riêng biệt.

Tiếp theo, mẹ cần thêm 1 giọt nước muối sinh lý vào mỗi bên mắt và mũi của bé, thực hiện hành động này mỗi ngày để phòng tránh tình trạng nhiễm khuẩn mắt. Việc vệ sinh đúng cách sẽ đem lại hiệu quả mong muốn, tránh tình trạng gây phiền toái không mong muốn cho bé.

Ngoài ra, để giữ ấm cho bé, mẹ có thể sử dụng dầu tràm, áp dụng nhẹ nhàng lên ngực, lưng, bàn tay, và bàn chân của bé. Sau đó, đeo bao tay và bao chân để bé được ủ ấm. Lưu ý rằng, nếu có bất kỳ dấu hiệu sưng tấy hay có mủ ở cuống rốn của bé, mẹ cần đưa bé đến gặp bác sĩ ngay lập tức để kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

>>>Xem thêm: Vừa sinh con có nên ăn món ăn làm từ rong biển không?

Thời điểm nào là lý tưởng để tắm cho trẻ sơ sinh?

Không nên tắm ngay sau khi trẻ mới sinh, mà nên đợi ít nhất 24 giờ sau sinh, hoặc tối thiểu 6 giờ nếu trẻ sinh sớm do yêu cầu của mẹ. Việc này giúp tránh một số tác động không mong muốn đối với sức khỏe của bé. Tắm cho trẻ sơ sinh quá sớm có thể gây thay đổi nhiệt độ cơ thể và đường huyết, tăng nguy cơ nhiễm lạnh và hạ thân nhiệt. Đồng thời, việc này cũng có thể ảnh hưởng đến mối liên kết giữa mẹ và bé, gây trở ngại trong quá trình cho con bú. Một nghiên cứu thậm chí chỉ ra rằng việc trì hoãn lần tắm đầu tiên 12 giờ có thể tăng đến 166% khả năng thành công khi cho con bú sữa mẹ lần đầu.

Lớp phủ Vernix trên da trẻ sơ sinh có vai trò như một loại kem dưỡng ẩm tự nhiên, giúp bảo vệ da bé khỏi sự khô ráp và các vi khuẩn. Việc để Vernix tự nhiên tồn tại trên da trong một khoảng thời gian sau sinh được khuyến cáo bởi Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP).

Sau lần tắm đầu tiên, mẹ có thể lựa chọn bất kỳ thời điểm nào trong ngày để tắm cho bé, nhưng nên ưu tiên thời gian có ánh nắng mặt trời, giữ cho mỗi buổi tắm trong khoảng 4-5 phút đối với trẻ dưới 3 tháng tuổi. Đồng thời, tránh tắm bé khi đói hoặc ngay sau khi bé vừa bú xong để tránh tình trạng không thoải mái và nguy cơ nôn trớ thức ăn.

Lời kết

Tóm lại, tắm cho trẻ sơ sinh không chỉ là một nhiệm vụ đơn giản mà còn là dịp tuyệt vời để tạo ra những liên kết đặc biệt giữa bố mẹ và bé yêu. Việc nắm vững những kiến thức cơ bản về cách tắm cho trẻ sơ sinh, cùng việc thực hiện những thao tác này một cách nhẹ nhàng và cẩn thận, sẽ giúp tạo ra những khoảnh khắc thoải mái và an toàn nhất cho bé. Đồng thời, quan trọng nhất là giữ cho bé ấm sau mỗi buổi tắm, nhằm ngăn chặn những tác động tiêu cực đối với sức khỏe nhỏ bé. Thông qua bài viết này của Topreview, hy vọng các bậc phụ huynh sẽ có thêm những gợi ý và kiến thức hữu ích, giúp tự tin hơn trong việc chăm sóc và tận hưởng những khoảnh khắc đáng yêu cùng con.